Pierwszy dzień Bożego Narodzenia na Mazowszu od zawsze kojarzył się z ciszą i skupieniem na najważniejszych wartościach. To czas, w którym rodzina odgrywała główną rolę, a tradycje religijne i obyczajowe były pieczołowicie pielęgnowane.
Poranek w duchu pobożności
Dzień rozpoczynano od wspólnej modlitwy i udziału w porannej mszy świętej, zwanej Pasterką Dzienną lub Sumą. Był to wyraz głębokiej wiary i podziękowania za miniony rok. Udział w nabożeństwie traktowano jako obowiązek, który jednoczył społeczność.
Uroczyste śniadanie
Po powrocie z kościoła cała rodzina zasiadała do świątecznego śniadania. W odróżnieniu od postnej kolacji wigilijnej, na stole pojawiały się potrawy mięsne, takie jak pieczone mięsa, pasztety czy kiełbasy. Uzupełniały je tradycyjne wypieki, takie jak pierniki i makowce.
Domowe wyciszenie
Pierwszy dzień świąt spędzano w ciszy i spokoju, bez odwiedzin czy sąsiedzkich wizyt. Przy kominku snuto opowieści o przodkach i narodzeniu Chrystusa, a także wspólnie śpiewano kolędy. To czas refleksji i duchowego umocnienia.
Praca surowo zakazana
W tym dniu unikało się wszelkich prac domowych, co wiązało się z przekonaniem, że przynosiłyby one pecha. Szczególnie zabronione było pranie, szycie czy rąbanie drewna – wszelkie przygotowania do świąt kończono przed Wigilią.
Zabawy i wróżby wieczorne
Choć przez większość dnia dominował spokój, wieczorem młodzież angażowała się w kolędowanie i organizowała wspólne zabawy. Nie brakowało również wróżb, które miały przewidywać wydarzenia w nadchodzącym roku, co dodawało dnia nuty tajemniczości.
Śpiewanie kolęd
Kolędy stanowiły nieodłączny element świątecznej atmosfery. Choć kolędnicy odwiedzali domy głównie drugiego dnia świąt, już pierwszego dnia rozpoczynano przygotowania do tych wizyt, wspólnie śpiewając i ćwicząc melodie.
Mazowieckie Boże Narodzenie to przykład harmonii między religijną duchowością a tradycjami ludowymi. Święta na Mazowszu były pełne ciepła i wartości, które przekazywano z pokolenia na pokolenie, tworząc piękną, ponadczasową opowieść o rodzinie i wierze.
