Rehabilitacja ambulatoryjna i domowa stanowią istotne elementy systemu opieki zdrowotnej w Polsce. Od roku 2026 Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) implementuje znaczące zmiany w obrębie tych świadczeń. Te zmiany mają na celu rozdzielenie dwóch typów rehabilitacji, które dotychczas były finansowane w ramach jednej umowy.
Dlaczego te zmiany są niezbędne? Problem, który zidentyfikował NFZ, to praktyka, która ukształtowała się na rynku usług rehabilitacyjnych. Część podmiotów, które posiadają umowę na fizjoterapię ambulatoryjną, realizuje większość świadczeń w domach pacjentów, pomimo że ta umowa powinna obejmować rehabilitację w placówkach. Ma to miejsce, ponieważ rehabilitacja domowa jest rozliczana po wyższej cenie, a różnica ta wynosi około 25 zł na jednym świadczeniu. Chociaż taka praktyka jest motywowana wyższymi kosztami związanymi z utrzymaniem gabinetów ambulatoryjnych, to prowadzi do trudności z dostępnością rehabilitacji dla pacjentów oczekujących na wizyty w placówkach.
- To zjawisko jest niekorzystne zarówno dla pacjentów, jak i dla samego systemu. Musimy wprowadzić zmiany, które przywrócą równowagę i sprawią, że dostępność usług rehabilitacyjnych będzie wyższa – mówi Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji w Centrali NFZ.
Trzy etapy transformacji NFZ podjął decyzję o wdrożeniu zmian w trzech fazach, aby umożliwić elastyczne przystosowanie się rynku do nowych reguł:
Faza pierwsza (styczeń – czerwiec 2025): Maksymalnie 50% czasu pracy personelu fizjoterapeutycznego w podmiotach z umową na rehabilitację ambulatoryjną może być przeznaczone na świadczenia w miejscu zamieszkania pacjenta.
Faza druga (lipiec – grudzień 2025): Ograniczenie świadczeń w domu pacjenta zostanie zredukowane do 20% czasu pracy fizjoterapeutów.
Faza trzecia (od stycznia 2026): Rehabilitacja ambulatoryjna i domowa będą całkowicie odseparowane, a każdy rodzaj świadczeń będzie realizowany oddzielnie, z odrębnymi umowami i cennikami.
Modyfikacje w wycenie świadczeń Oprócz zmian w organizacji świadczeń, NFZ wprowadza również mechanizm modyfikujący wycenę świadczeń rehabilitacyjnych realizowanych w domu pacjenta. Dzięki temu cena fizjoterapii domowej, rozliczanej z umowy na rehabilitację ambulatoryjną, zostanie zrównana do poziomu stawki za rehabilitację domową, co poprawi dostępność tych świadczeń.
- Wprowadzenie współczynnika korygującego pozwoli na wyrównanie stawek i zniwelowanie różnicy cenowej między świadczeniami domowymi i ambulatoryjnymi – mówi Paweł Florek.
Większa dostępność rehabilitacji domowej Kolejnym aspektem zmiany jest zwiększenie dostępności rehabilitacji w miejscu zamieszkania pacjenta. NFZ ogłosił nowe postępowania konkursowe na świadczenia fizjoterapii domowej w wielu powiatach, gdzie brakowało adekwatnych świadczeń. Do tej pory odbyły się już 32 postępowania konkursowe w 8 województwach, mające na celu uzupełnienie tzw. białych plam.
- Zwiększamy liczbę konkursów, aby zapewnić każdemu pacjentowi możliwość skorzystania z rehabilitacji domowej w ramach NFZ. Naszym celem jest, aby usługi te były dostępne dla jak najszerszego kręgu pacjentów – dodaje Florek.
