Michał Szczyglak
Projekt od samego początku miał jasno określony cel. Jak tłumaczył animator z COEK STUDIO, Jarosław Kutryb, idea była prosta, a zarazem rewolucyjna. „Projekt Tacy Sami polegał na integracji różnych grup środowiskowych. Głównie chodziło o to, żeby osoby z niepełnosprawnością, z osobami pełnosprawnymi na równych prawach wystąpiły na scenie” – wyjaśniał w dniu finałowego koncertu w Ciechanowie. Ta idea równości stała się fundamentem, na którym zbudowano całe przedsięwzięcie.
Trzy sceny, jedna idea
Inicjatywa objęła trzy koncerty w kluczowych miastach regionu. 18 września artyści wystąpili w Miejskim Domu Kultury w Przasnyszu, dzień później w Makowie Mazowieckim, a wielki finał odbył się 21 września w ciechanowskiej hali sportowo-widowiskowej przy ul. Kraszewskiego. Każde z tych wydarzeń było bezpłatne i otwarte dla wszystkich, co stanowiło świadomą decyzję organizatorów. Chodziło o to, by sztuka była narzędziem spotkania, a nie powodem do wykluczenia.
Na scenie spotkał się niezwykły wachlarz talentów. Wystąpiły uznane lokalne formacje, takie jak Makowska Grupa Musicalowa, Ludowy Zespół Artystyczny "Ciechanów" i "Mały Ciechanów" czy grupa taneczna Mada Dance. Obok nich, w świetle tych samych reflektorów, stanęli podopieczni Domu Pomocy Społecznej i Warsztatów Terapii Zajęciowej z Przasnysza oraz uczestnicy WTZ z Ciechanowa.
„Każdy zespół przygotował się oddzielnie do tego wydarzenia, ale całość tworzyła jedną, bardzo fajną całość. Warto to było zobaczyć” – zapewniał Jarosław Kutryb. I rzeczywiście, publiczność mogła podziwiać zarówno muzykę rozrywkową, jak i układy taneczne, tworzące spójny i dynamiczny spektakl.
Kulisy wielkich emocji: Odwaga, stres i ogromna duma
Dla profesjonalnych artystów występ na scenie to codzienność. Jednak dla uczestników z warsztatów terapii zajęciowej była to próba odwagi i charakteru, poprzedzona tygodniami ciężkiej pracy. Jedną z koordynatorek przygotowań była Kamila Ryms, kierownik Warsztatu Terapii Zajęciowej przy Domu Pomocy Społecznej w Ciechanowie. Jak przyznaje, droga na scenę była dla jej podopiecznych ogromnym wyzwaniem.
„Przygotowania do koncertów trwają długo, ale w przypadku osób z różnymi deficytami, z różnymi zaburzeniami, no to wymaga zdecydowanie więcej czasu, więcej powtórzeń. Do tego dochodzi stres ogromny” – opowiada Kamila Ryms. Wyjaśnia, że wyjazd poza rodzinny Ciechanów, do Przasnysza czy Makowa, potęgował te emocje. „Proszę zauważyć, że procesy poznawcze, tak jak myślenie, one jednak wyglądają troszkę inaczej i te zrozumienie czasem sytuacji odbiega od takiego normalnego. Także tutaj - no, to było wyzwanie.”
Mimo że repertuar nie był skomplikowany, przygotowania wymagały cierpliwości i wielu prób. Ale efekt przerósł wszelkie oczekiwania. Satysfakcja i wzruszenie, jakie towarzyszyły występom, były najlepszą nagrodą za włożony wysiłek.
„Tak, bardzo ogromną [satysfakcję]” – mówi z przejęciem Kamila Ryms. „Przyznam, że na pierwszym koncercie to wszystkie tutaj dziewczyny płakałyśmy, te moje dziewczyny ode mnie z warsztatu i ja. To powiem szczerze, że ogromne wzruszenie. Uczestnicy również. Były ogromne emocje. Radość niesłychana, bo to są nieliczne sytuacje, kiedy oni mogą wystąpić i pokazać, co potrafią. No bo też mają swoje talenty i swoje pasje, które chcieliby pokazać i chcieliby być docenieni.”
Te słowa najlepiej oddają sens całego projektu. Chodziło o coś więcej niż tylko o oklaski. Chodziło o godność, o poczucie sprawczości i o bycie zauważonym. „Emocje ogromne, ogromna radość, ogromna satysfakcja, może nawet większa niż u każdej innej osoby. No i nasza duma tak naprawdę wielka, że się odważyli, że występują na scenie” – dodaje kierowniczka WTZ.
Podczas koncertów publiczność mogła zobaczyć między innymi trzy wyjątkowe występy podopiecznych z ciechanowskiego WTZ. „Pierwsze wejście to nasza podopieczna Izabela Dąbkowska ze swoimi autorskimi wierszami. Przepięknie pisze poezję od wielu, wielu lat” – opowiadała Kamila Ryms. „Kolejne wejście to Michał Stępień i on tutaj od strony wokalnej się pokazał. I później był występ taneczny, to już większa grupa, do takiej skocznej polki irlandzkiej.”
Sztuka jako interwencja społeczna
Realizacja projektu na tak profesjonalnym poziomie była możliwa dzięki znaczącemu wsparciu finansowemu. COEK STUDIO pozyskało grant w wysokości 92 000 zł ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Narodowego Centrum Kultury "Kultura – Interwencje".
Sama nazwa programu idealnie wpisuje się w charakter wydarzenia. Nie była to bowiem rutynowa działalność kulturalna, a celowa interwencja w tkankę społeczną, mająca na celu realną zmianę postaw. Dzięki funduszom zapewniono profesjonalne nagłośnienie, oświetlenie i logistykę, co podniosło rangę występów wszystkich artystów. Występy uczestników z DPS i WTZ nie były prezentowane jako działanie terapeutyczne, lecz jako pełnoprawny, wartościowy wkład artystyczny.
Projekt "Tacy Sami" udowodnił, że scena może stać się miejscem zintegrowanego społeczeństwa. Społeczeństwa, w którym każdy, niezależnie od sprawności, ma swoje miejsce, swój głos i swój talent, którym może i chce się dzielić. Po tych trzech wrześniowych wieczorach pozostały nie tylko wspomnienia, ale przede wszystkim poczucie, że jesteśmy sobie znacznie bliżsi, niż mogłoby się wydawać. Jesteśmy tacy sami.
Napisz komentarz
Komentarze